İsrail və İran müharibə həddinə gəlib çatdığı bir vaxtda, gəlin İsrail Ordusunun (IDF) ən ciddi 5 səhvinə nəzər salaq:
1. HƏMAS HÜCUMU (7 OKTYABR 2023): Kəşfiyyat fiaskosu, texnoloji uğursuzluq
HƏMAS sərhədi yarıb keçdi, IDF bazalarını ələ keçirdi, tankları qaçırdı və komandanlıq sistemini darmadağın etdi. Nəticədə 1,100-dən çox insan öldürüldü, 251 nəfər girov götürüldü.
♦ Kəşfiyyat siqnalları 2022-dən etibarən görməməzliyə vuruldu. HƏMAS-ın tunel şəbəkəsi “zəiflədilmiş” sayılırdı, Qəzza isə ikinci dərəcəli təhlükə kimi qəbul olunurdu.
♦ HƏMAS-ın dronları sərhəd kameralarını və avtomatik silahları sıradan çıxardı. Texnologiyaya həddən artıq güvən – klassik iflas.
2. QƏZZA MÜHARİBƏSİ (2023–indiyə qədər): Böyük itkilər, HƏMAS hələ də dayanır
Aylarla davam edən hava zərbələri və quru hücumları nəticəsində belə, HƏMAS hələ də gücünü qoruyub saxlayır:
♦ 891 israilli əsgər ölüb, 55,000-dən çox fələstinli həyatını itirib, lakin HƏMAS rəhbərliyi yerindədir.
♦ Daha çox girov danışıqlar yolu ilə azad edilib, nəinki hərbi əməliyyatlarla.
♦ İsrail ağır hərbi cinayətlərdə ittiham olunur. HƏMAS-ı tam məhv etmək hədəfi isə gerçəkləşməyib.
3. İKİNCİ LÜBNAN MÜHARİBƏSİ (2006): Məqsədlərə çatılmadı, düşmən gücləndi
İki əsgərin girov götürülməsinə cavab olaraq başladılan bu müharibə fəlakətə çevrildi:
♦ Hizbullah IDF-in rabitə sistemini pozdu, tank hücumlarına tab gətirdi və geri çəkilmədi.
♦ Müharibə heç bir nəticə vermədi və Hizbullah cənub Livanda daha da gücləndi.
4. LÜBNAN MÜHARİBƏSİ (1982 – “Qalileyaya Sülh Əməliyyatı”): Həddindən artıq genişlənmə, Hizbullahın yüksəlişi
Məhdud əməliyyat kimi başlayan müharibə tammiqyaslı fəlakət oldu:
♦ Məqsəd FAT-ı qovmaq, Suriyanın təsirini azaltmaq və İsrailə yaxın hökumət qurmaq idi. Nəticədə minlərlə mülki şəxs öldü, böyük hərbi itkilər verildi.
♦ Yerli ittifaqları səhv qiymətləndirmək, Suriyanı zəif hesab etmək və Hizbullahın yaranmasına şərait yaratmaq – böyük strateji səhvlər idi.
5. YOM KIPPUR MÜHARİBƏSİ (1973): Strategiyada korluq, kütləvi itkilər
Kəşfiyyat sahəsində tam iflas:
♦ Misir Süveyş kanalından keçib hücuma keçdi, Suriya Colana daxil oldu və IDF tamamilə hazırlıqsız yaxalandı.
♦ 2,656 əsgər öldü, 1,000-dən çox tank və 270 döyüş təyyarəsi məhv edildi.
♦ Bu uğursuzluq ictimai hiddətə və siyasi dəyişikliklərə yol açdı.