Somali’de 2007’den bu yana görev yapan Afrika Birliği barış gücü misyonu, yerini, ülkedeki güvenliğin ulusal orduya geçişini sağlayacak yeni misyona bırakacak.
Somali’de iç savaşın ardından kurulan geçiş hükümeti güçlerine destek için kurulan Afrika Birliği Somali Misyonu (AMISOM), yerini Afrika Birliği Somali Geçiş Misyonuna (ATMIS) devretmeye hazırlanıyor.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) ilk olarak 2007 yılında görevlendirdiği ve şimdiye kadar her yıl görev süresi uzatılan AMISOM, 31 Mart’ta görevini ATMIS’e bırakacak.
Ülke güvenliğini adım adım Somali ordusuna devredecek yeni misyonun mart sonuna kadar BMGK’den onay alması bekleniyor.
ATMIS’in, düzenli olarak asker sayısını azaltarak çekildiği yerleri Somali güçlerine bırakması planlanıyor.
2024’e kadar kalacak
Teknik müzakereleri Şubat 2022’de tamamlanan ATMIS’in düşmanı yok etmesi için daha mobil ve hızlı olması planlanırken, içerisinde kaç bin askerin görev yapacağı henüz net değil.
Somali federal hükümetinin geçişin bir an önce başlaması için önerdiği misyon, BM’nin yanı sıra Avrupa Birliğince de destekleniyor.
Misyonun görev süresinin 2 yıl olması ve Aralık 2024’de tüm güvenliği ulusal orduya bırakması planlanıyor.
Eski misyonun yeniden şekillenmesinin ardından Somali ordusuyla ortak operasyonlar yapacak ATMIS, farklı bölgelerdeki üslerin kontrolünü orduya verecek.
Uganda ordusu yeni misyonda yer alacağını açıklarken, diğer ülkelerin kaç askerle katılım sağlayacağı bilinmiyor.
Afrikalı yabancı askerler 15 yıldır Somali’de
Somali’de ülke güvenliğini tehdit eden ve pek çok köy ve kasabayı elinde bulunduran terör örgütü Eş-Şebab’a karşı mücadele veren AMISOM, 15 yıldır ülkede görev yapıyor.
Binlerce askerin yanı sıra polis ve insani yardım görevlilerinin de yer aldığı misyonda çok sayıda ülkeden birlik bulunuyor.
AMISOM ordusunda yer alan 20 bin Uganda, Burundi, Cibuti, Kenya ve Etiyopya güçlerinin her biri ülkenin belirlenen bölgelerinde güvenlikten sorumlu durumda.
Mogadişu’daki İslami Mahkemeler Birliği yönetiminin 2006’da Etiyopya’nın desteğiyle yıkılmasının ardından geçiş hükümetine destek için kurulan AMISOM, sivillere yönelik suistimallerle de zaman zaman gündeme geldi.
AMISOM, son olarak Kasım 2021’de 7 sivilin öldürülmesinden sorumlu olduğunu kabul etti.
Türk ordusu Somalili askerleri eğitiyor
Somali’de Afrika Birliği askerlerinin çekilmesiyle görevi üstlenecek Somali ordusunun önemli bir bölümü Türkiye tarafından eğitiliyor.
Eylül 2017’de başkent Mogadişu’da askeri eğitim üssü açan Türk ordusu, buradaki eğitim çalışmalarını ara vermeden devam ettiriyor.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışındaki en büyük askeri eğitim merkezi olan Somali Türk Görev Kuvveti Komutanlığından şimdiye kadar yüzlerce asker mezun oldu.
Somali ordusunun özel birliklerinin önemli kısmı ise Türkiye’de eğitim alıyor.
ABD, Avrupa ve Afrika ülkelerince de eğitilen çok sayıda Somali askeri bulunuyor.
BMGK’nin silah ambargosu sürüyor
Somali ordusunun Eş-Şebab’a karşı verdiği mücadeleyi zayıflatan silah ambargosunun ne zaman kalkacağı ise henüz belirsiz.
BMGK, ordudaki silah, mühimmat ve bomba yapımında kullanılan malzemenin Eş-Şebab’ın eline geçmesini önlemek amacıyla Somali’ye 1992’den bu yana silah ambargosu uyguluyor.
Ağır silahları kullanamayan Somali, daha önce mevcut ambargonun kaldırılması için defalarca çağrıda bulunmuştu.
KAYNAK: AA.com.tr