İsrail ordusu Çin istehsalı olan kommersiya dronlarından istifadə edərək fələstinli mülki şəxsləri – o cümlədən uşaqları – bombalayır. Məqsəd onları evlərindən çıxmağa məcbur etmək və geri qayıtmalarının qarşısını almaqdır. 11 iyulda yayımlanan araşdırmada deyilir ki, bu hücumlar Tel-Əvivin Qəzzə zolağında etnik təmizləmə layihəsinin tərkib hissəsidir.
+972 Magazine və Local Call-a danışan yeddi israilli əsgərin sözlərinə görə, mülki şəxslər qəsdən “video oyunu kimi” hədəf alınıb ki, digərləri də “öyrənsinlər” və geri dönməsinlər.
Əsgərlər əsasən Çin şirkəti Autel tərəfindən istehsal olunan və Amazon üzərindən 3,000 dollara satılan EVO modellərindən istifadə ediblər. Əslində fotoqrafiya məqsədilə istehsal olunan bu dronlar modifikasiya olunaraq qumbara daşıya və uzaqdan idarə edilərək yerə ata bilirlər.
Əsgər “H.” deyir: “Bu, video oyunu kimidir. Ekranın ortasında nişangah var, görüntünü canlı izləyirsən. Sən hədəfdən yüzlərlə metr, bəzən isə bir kilometr uzaqda olursan. Joystiklə hədəfi görüb qumbaranı atırsan. Və bu, bir növ sərin hiss etdirir. Tək fərq – bu video oyunu insanları öldürür.”
Əsgər “S.” ifadəsində bildirir ki, taboru silahsız, sadəcə evlərinə qayıtmağa çalışan onlarca mülki şəxsi qətlə yetirib: “Aydın idi ki, evlərinə dönmək istəyirdilər – bu, şübhəsizdir. Heç birində silah yox idi, cəsədlərinin yanında heç nə tapılmadı. Heç vaxt xəbərdarlıq atəşi açmadıq. Heç vaxt.”
S. həmçinin deyir ki, cəsədlər toplanmayıb və itlər tərəfindən parçalanıb: “Dron çəkilişlərində görmək olurdu. Mən baxa bilmirdim, amma başqaları baxırdı. İtlər artıq anlayıblar ki, harada partlayış varsa, orada bədən ola bilər.”
S. əlavə edir ki, İsrail əsgərləri uşaqları da qəsdən hədəf alıblar. “Bir oğlan bu qadağan zonaya girmişdi. Heç nə etməmişdi. Əsgərlər dedilər ki, sadəcə durub kimləsə danışırdı. Bu qədər – və ona drondan qumbara atıldı.” Digər bir hadisədə isə, velosiped sürən uşağı öldürməyə çalışıblar.
Başqa bir əsgər “A.” deyir ki, məqsədlərdən biri də təxliyə əmri verilən ərazilərdə insanların tam çıxarılmasını təmin etmək idi: “Kimi görürdüksə, vururduq. Əgər kimsə orada hərəkət edirdisə – bu, təhdid idi. Qalanlar isə ‘qanla öyrənməli idilər’.”
Bu dronlardan istifadənin üstünlüklərindən biri də onların ucuz olmasıdır. İsrailin Elbit Hermes 450 (“Zik”) adlı hərbi dronu 2 milyon dollara başa gəlir, amma bu EVO dronları cəmi 3,000 dollardır.
İyul ayında hərbi analitik Ron Ben-Yişay şimal Qəzzədə bir bazaya baş çəkib və yazıb ki, orada müxtəlif dronlarla əməliyyatlar həyata keçirilir – izləmə, intihar hücumları və hücum dronları – və bu ərazi “mini hava limanını” xatırladır.
May ayında Çin, Ukraynanın bu kommersiya dronlarından hərbi məqsədlə istifadə etməsinə görə bu dronların satışını qadağan etdi. Amma İsrailə satış hələ də davam edir.
+972 və Local Call yazır ki, İsrail ordusu Qəzzənin iki milyon sakininin Misir sərhədindəki Rəfah xarabalıqlarına sürgün edilməsini planlaşdırır. Bu isə “Tramp Planı”nın bir hissəsidir – Qəzzədən fələstinliləri qovub, əraziyə yəhudi məskunlaşması salmaq və onu “Yaxın Şərqin Rivierası”na çevirmək.
37 yaşlı Şucaiyyə sakini Reem deyir: “Mart ayında üzərimizə dronlar uçurdu və bizə təxliyə olunmağımızı bildirən mesajlar yayırdı. Onlar çadırlara partlayıcılar atırdılar ki, yandırsınlar. Mən dəhşətə gəlmişdim və gecə evdən çıxıb təxliyə olundum.”
37 yaşlı Məhmud isə deyir: “Yardım almaq üçün Rəfah yaxınlığındakı mərkəzə getmişdik, bir dron üzərimizə bomba atdı. Onlarla adam yaralandı, biz qaçdıq.”
Sonda S. deyir: “Orada görünməz bir xətt var – kim onu keçərsə, ölür. İnsanların bunu qanla öyrənməsi gözlənilir, çünki başqa cür heç nə ilə işarələnməyib.”
Əsgər Y. isə əlavə edir: “Dronu 200 metr hündürlüyə qaldırırsan və 3-4 kilometr radiusda hər şeyi görürsən. Kimsə yaxınlaşırsa – birincini vurursan, sonra söz yayılır. Bir-iki nəfər daha gəlir, onlar da ölür. Qalanları anlayır.”