Suriyalı və israilli nazirlər Suriya xarici işlər nazirinin misilsiz Moskva səfəri ilə eyni gündə, cümə axşamı, Bakıda görüş keçirəcəklər.
AFP-yə danışan bir diplomatın verdiyi məlumata görə, Suriya-İsrail nazirlər görüşü cümə axşamı Bakıda baş tutacaq və Suriya cənubunda təhlükəsizlik məsələlərinin müzakirəsinə həsr olunacaq.
Suriya xarici işlər naziri Əsəd əl-Şeybani və İsrailin Strateji Məsələlər naziri Ron Dermer arasında keçiriləcək görüş, ötən həftə Parisdə baş tutan oxşar görüşün davamıdır.
Diplomat əlavə edib ki, bu görüş, Şeybaninin cümə axşamı Moskvaya edəcəyi misilsiz səfərdən sonra baş tutacaq. Diplomat məsələnin həssaslığına görə adının açıqlanmasını istəməyib.
Rusiya, dekabr ayında islamçıların rəhbərlik etdiyi hücum nəticəsində devrilən keçmiş prezident Bəşər əl-Əsədin əsas dəstəkçisi idi.
İsrail və Suriya texniki olaraq 1948-ci ildən bəri müharibə vəziyyətindədir.
Bakıda keçiriləcək görüş “təhlükəsizlik vəziyyətinə, xüsusən də Suriya cənubuna” fokuslanacaq.
Suriya dövlət televiziyasına görə, Paris görüşü əsasən “cənubda gərginliyin qarşısını almaq cəhdləri və son təhlükəsizlik inkişafları”na həsr olunmuşdu.
Bu, Suriya İnsan Haqları Müşahidəçiləri Təşkilatının məlumatına görə, 1400-dən çox insanın öldüyü, Suriya cənubundakı, əksəriyyəti druz olan Süveydə vilayətində ölümcül məzhəb qarşıdurmalarından sonra baş verib.
Toqquşmalar əvvəlcə yerli druz döyüşçüləri ilə sünni bədəvi tayfaları arasında başlasa da, tezliklə Suriya hökumət qüvvələrinin də müdaxiləsi ilə genişləndi. Hökumət qüvvələri və onlara bağlı silahlılar dərhal edamlar və digər cinayətlər törətməkdə ittiham olunurlar.
Zorakılıqda İsrail də iştirak edib və druzları qorumaq istədiyini bildirib. İsrail, Suriyanın prezident sarayına və Dəməşqdəki ordu qərargahına zərbələr endirib.
İsrailin müttəfiqi olan və Suriya hakimiyyətinə dəstəyini ifadə edən ABŞ, iyulun 18-nə keçən gecə iki tərəf arasında atəşkəs elan edib.
Süveydədə zorakılıq başlamazdan əvvəl, Suriya və İsrail rəsmiləri iyulun 12-də Bakıda görüş keçirmişdilər.
Rusiya bazaları
İsrail 1967-ci ildən Suriyanın Colan Təpələrini işğal edib və 1981-ci ildə onu ilhaq edib. Bu addım beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tanınmayıb.
Hər iki tərəf 1973-cü il müharibəsindən bir il sonra, Suriya ilə işğal olunmuş Colan Təpələri arasında BMT nəzarətində olan bufer zonanın yaradılmasını nəzərdə tutan atəşkəs sazişi imzaladı.
Əsədin devrilməsindən sonra İsrail qoşunlarını bufer zonaya yerləşdirdi və Suriyaya yüzlərlə hava zərbəsi endirdi.
Dəməşq gərginliyin azaldılması üçün İsraillə dolayı danışıqlar apardığını etiraf edib.
Diplomatın sözlərinə görə, Şeybani cümə axşamı günü Əsədin sığındığı Rusiya paytaxtına yollanacaq və orada Rusiya rəsmiləri ilə bir sıra məsələləri, o cümlədən Suriyadakı Rusiya hərbi bazalarını müzakirə edəcək, “bazaların mövcudluğunun davamı və fəaliyyət hüquqları ilə bağlı şərtləri” danışıqlar yolu ilə müəyyənləşdirəcək.
Moskva Tartusdakı dəniz bazasını və Hmeymimdəki hava bazasını saxlamaq istəyir.
O, 2015-ci ildə Suriya vətəndaş müharibəsinə Əsədin tərəfində müdaxilə etdiyinə görə ciddi tənqidlərə məruz qalıb, rejimi hərbi cəhətdən dəstəkləyib və üsyançıların nəzarətində olan ərazilərə saysız-hesabsız hava zərbələri endirib.
Dəməşqdə hakimiyyətə gələn yeni islamçı hökumət Rusiyayla münasibətləri kəsməyib və Rusiyanın xarici işlər nazirinin müavini Mixail Boqdanov yanvar ayında Suriyanın müvəqqəti prezidenti Əhməd əl-Şəraa ilə Dəməşqdə görüşüb.
Diplomatın sözlərinə görə, Şeybaninin Moskvaya səfərinə, həmçinin iki ölkə arasında “ikitərəfli əməkdaşlığın dəstəklənməsi və diplomatik və təhlükəsizlik münasibətlərinin canlandırılması”, eləcə də “daxili təhlükəsizlik və xarici döyüşçülərlə bağlı atılacaq addımlar”ın müzakirəsi daxil olacaq.