Knessetin yay tətillərinə bir neçə həftə qalmış İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahu həm koalisiya tərəfdaşlarına verdiyi vədlərlə, həm də ABŞ-dan Qəzzada atəşkəs elan etməsi üçün artan təzyiqlərlə tarazlıq yaratmağa çalışır.
15 iyulda ultra-ortodoks Şas partiyasının rəhbərliyi bildirib ki, bu həftə toplanaraq hökumətdən çıxıb-çıxmamaq məsələsini müzakirə edəcəklər. Müzakirələr Birləşmiş Tövrat Yəhudiliyi (UTJ) partiyasının hökuməti tərk etməsindən sonra keçiriləcək.
Torah Müdrikləri Şurasının açıqlamasında deyilir: “Talmud tələbələrinin statusuna qarşı ciddi və qəbuledilməz zərərə cavab olaraq bu görüş keçiriləcək.”
Əgər Şas hökuməti tərk etsə, Netanyahunun cəmi 61 yerlik zərif parlament çoxluğu dağılacaq və Knessetin tətildən əvvəl buraxılması riski ortaya çıxacaq.
UTJ-nin hökumətdən çəkilməsi, əsasən onun litva qanadı olan Deqel HaTora tərəfindən təşəbbüs olunub və Talmud tələbələrinin orduya çağırışdan azad edilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsi ilə bağlı danışıqların uğursuzluqla nəticələnməsi ilə bağlıdır.
Danışıqlar Netanyahunun nümayəndələri, haredi partiyaları və Knessetin Xarici İşlər və Müdafiə Komitəsinin sədri Yuli Edelşteyn arasında aparılıb.
15 iyulda Deqel HaTora fraksiyasından olan dörd Knesset üzvü – Uri Maklev, Moşe Qafni, Yaakov Aşer və Yitzhak Pindrus – mühüm komitə postlarından istefa veriblər. Qafni Maliyyə Komitəsinə, Aşer Daxili İşlər və Ətraf Mühit Komitəsinə, Pindrus Dövlət Əlaqələri Komitəsinə rəhbərlik edirdi. Maklev isə Nəqliyyat nazirinin müavini idi.
Ertəsi gün UTJ-nin həsid qanadı olan Agudat Yisrael də onların ardınca hökumətdən istefa verib. Qüds İşləri və Yəhudi İrsi naziri Meir Poroş, nazir müavini Yaakov Tessler və Sosial Rifah Komitəsinin sədri Yisrael Eyxler də postlarından ayrılıblar. UTJ partiyasının sədri Yitzhak Qoldknopf isə iyun ayında Mənzil Nazirliyindən istefa vermişdi.
Deqel HaTora-nın mənəvi liderləri – ravvinlər Dov Lando və Moşe Hillel Hirş – verdikləri bəyanatda dərhal hökumətdən ayrılmağı tələb ediblər. Onlar hökuməti “Talmud tələbələrinin həyatını məhdudlaşdırmağa yönəlmiş planlar” və “verilən öhdəliklərin təkrar pozulması” ilə günahlandırıblar.
Mövcud gərginlik hələ 12 günlük müharibənin başlanmasından bir gün əvvəl, ABŞ-ın təzyiqləri fonunda ultra-ortodoks partiyaların hökuməti tərk etmək ərəfəsində olduğu başqa bir böhranın davamıdır.
Əgər Şas partiyası da koalisiyanı tərk edərsə, Netanyahunun bloku parlament çoxluğunu itirəcək. Hazırda heç bir partiya növbədənkənar seçki çağırışı etməyib. Knessetin qarşıdakı yay tətilləri isə Netanyahunun hökumətin tam çöküşünü bir müddətlik də olsa təxirə salmasına şərait yarada bilər.
