Liman milyonlarla şekel vergi borcu ilə üz-üzədir və Yəmənin Fələstin tərəfdarı əməliyyatları nəticəsində fəaliyyətini davam etdirə bilmir
İsrailin cənubundakı Eylat limanı qarşıdakı günlərdə tamamilə bağlanacaq – səbəb isə böyük maliyyə borcları və Yəmənin İsrailə qarşı həyata keçirdiyi Fələstin tərəfdarı dəniz blokadasının liman fəaliyyətini iflic etməsidir.
İsrailin Limanlar və Gəmiçilik İdarəsi 16 iyulda bildirib ki, Eylat limanı 20 iyul tarixindən etibarən bütün fəaliyyətlərini dayandıracaq.
İvritdilli media bu vəziyyəti “dramatik addım” kimi xarakterizə edib və limanı “borca batmış” adlandıraraq bunun Qırmızı dənizdə İsrailin dəniz logistikasını sarsıda biləcəyini qeyd edib.
Xüsusilə də, bağlanma Qəzza müharibəsinin əvvəlindən bəri İsrail donanmasının istifadə etdiyi liman infrastrukturunu dayandıracaq.
İsrailin “Globes” nəşrinin məlumatına görə, Eylat Bələdiyyəsi limanın təxminən 700,000 şekel (200,000 ABŞ dollarından çox) vergi borcunu ödəyə bilmədiyi üçün bank hesablarını dondurub.
“Eylat limanının gündəlik fəaliyyətinin dayandırılması və davam edən böhran nəticəsində düşdüyü iqtisadi vəziyyət fonunda, Eylat Bələdiyyəsi liman rəhbərliyinə borclar səbəbilə bütün bank hesablarının müsadirə edildiyini bildirib,” – deyə İsrailin Milli Fövqəladə Hallar İdarəsinin “Globes” tərəfindən əldə edilmiş məktubunda qeyd olunur.
Lakin İsrailin “The Marker” qəzetinin yazdığına görə, limanın ümumi borcu bir neçə milyon şekel səviyyəsindədir.
Eylat limanındakı fəaliyyət Yəmənin 2023-cü ilin noyabrında İsrailə qarşı tətbiq etdiyi dəniz blokadasından sonra demək olar ki, tamamilə dayanıb.
İsrailə idxal olunan avtomobillərin yarısı adətən Eylat limanında boşaldılırdı, lakin indi yüklər başqa limanlara yönləndirilir.
2023-cü ildə bu limanda 130-dan çox gəmi dayanmışdı, halbuki sonrakı il cəmi 16 gəmi limana yan alıb. 2025-ci ilin əvvəlindən may ayının ortalarınadək Eylat limanına cəmi altı gəmi daxil olub.
“The Marker” qeyd edir ki, “limanın bağlanması orada hələ də davam edən az sayda fəaliyyətin – məhdud fosfat ixracatı və donanma gəmilərinə xidmət – də dayanmasına səbəb olacaq,” və əlavə edir ki, “Qırmızı dənizdə gəmi səfərləri Husi təhlükəsi aradan qalxmayınca liman tam gücü ilə işləyə bilməz.”
Yəmən təhlükəsi ötən il Eylat limanında kütləvi işdən çıxarılmalara səbəb olub.
Qəzza müharibəsinin ilk dörd ayı və Yəmənin dəniz blokadasının təxminən iki ayı ərzində Eylat limanının gəlirləri 80 faiz azalıb.
Yəmən son vaxtlar İsrailə qarşı dəniz əməliyyatlarını daha da genişləndirib.
Middle East Eye (MEE) ilə 16 iyulda danışan mənbələrə görə, “İsrail gəmiçilik sığortaçıları ilə əlaqə saxlayaraq İsraillə dolayı bağlı olan gəmilər üçün müharibə riski sığortasının statusunu sorğulayıb,” çünki “Qırmızı dənizdə ardıcıl Husi hücumlarının Hayfa limanındakı hərəkətliliyə mənfi təsir göstərə biləcəyindən ehtiyat edirlər.”
Gəmiçilik sahəsindəki mənbələrdən biri bildirib: “Hazırda bazarda ciddi müzakirə gedir – görəsən, İsraillə dolayı bağlılığı olan gəmiləri sığortalamaq düzgündür? Bu, İsrail üçün yaxşı deyil. Üzə çıxan görüntü onun ziyanına işləyir. İsraillilər sığortaçılarla və gəmiçilik şirkətləri ilə danışırlar.”
Bu ayın əvvəlində Yəmən ordusu İsrail limanlarına yönələn və ya orada fəaliyyət göstərən, yunanlara məxsus, Liberiya bayraqlı iki gəmini batırmışdı.
7 iyulda İsrail Yəmənə qarşı genişmiqyaslı hava hücumları həyata keçirmişdi. Təl-Əviv bildirmişdi ki, bu hücumlar “Qara Bayraq Əməliyyatı” adlı hərbi kampaniyanın başlanğıcıdır. Həmin gün Yəmənin Silahlı Qüvvələri İsrailin müxtəlif hədəflərinə qarşı geniş raket və dron hücumları həyata keçirdiklərini açıqlamışdılar.
İsrail mediasına görə, Təl-Əviv Vaşinqtonu Yəmənə qarşı kampaniyanı bərpa etməyə və Yəmənin Silahlı Qüvvələri (YAF) tərəfindən yaranan təhlükəni aradan qaldırmaq üçün genişmiqyaslı koalisiya yaratmağa çağırır.
İsrailin yayım qurumu KAN bildirib ki, Yəmənin İsrail limanlarına gedən gəmilərə hücumları “artıq təkcə İsrailin problemi deyil.”
Vaşinqtonun Yəmənə qarşı ölümcül hərbi kampaniyası may ayında dayandırılmışdı – ABŞ bu müddətdə təxminən 1 milyard dollarlıq sursat sərf etsə də, Səna rejiminin hərbi gücünə təsir göstərə bilməmişdi.
Atəşkəs razılaşmasına baxmayaraq, Yəmənin İsrailə qarşı dron və raket hücumları mütəmadi olaraq davam edir.